Minerały, pierwiastki śladowe i witaminy są ściśle powiązane z metabolizmem składników odżywczych. Bez ich obecności nie jest możliwa ani przemiana składników odżywczych w energię, ani tworzenie jakichkolwiek substancji własnych organizmu (mięśni, kości, piór itp.)!

Niektóre podstawy
Przez minerały i pierwiastki śladowe rozumiemy pierwiastki nieorganiczne (= nieożywione) zawarte w glebie, wodzie (morskiej, mineralnej itp.), ale także w paszy dla zwierząt (np. paszy zbożowej). W przeciwieństwie do minerałów i pierwiastków śladowych, o których mówimy
podstawowe składniki odżywcze jako substancje organiczne (= żywe). Podczas spalania organiczne składniki paszy lub żywej istoty całkowicie przekształcają się w związki gazowe, natomiast składniki nieorganiczne pozostają w postaci „surowego popiołu”. Minerały i pierwiastki śladowe nie działają w organizmach roślin i zwierząt w postaci cząstek obojętnych, ale jako naładowane elektrycznie. Cząstki naładowane elektrycznie (atomy, cząsteczki) nazywamy jonami.

Ważne minerały:
wapń jest z pewnością najważniejszym pierwiastkiem wśród minerałów pod względem ilościowym. Jest nie tylko najważniejszym budulcem substancji kostnej i dlatego odpowiada za sprężystość całego szkieletu, ale jest także niezbędnym składnikiem wszystkich tkanek i narządów oraz jako paliwo spełnia funkcje życiowe organizmu. Wszystkie nerwy i części mózgu zawierają jony wapnia (Ca++) w stosunkowo wysokich stężeniach. Przekazywanie informacji przez nerwy i mózg odbywa się wyłącznie za pomocą jonów wapnia. Tak ważne funkcje jak reagowanie na bodźce zewnętrzne (sygnały akustyczne, wizualne itp.) poprzez m.in. B. Ruchy mięśni (ucieczka itp.), kontrola kończyn (bieganie, latanie) i narządów wewnętrznych (serce, płuca, nerki, czynność trawienna itp.) nie zachodzą bez obecności wapnia. Nawet krążenie krwi nie mogłoby funkcjonować bez wapnia. Skomplikowany proces krzepnięcia krwi jest również możliwy tylko przy pomocy wapnia. Ponadto wapń jest składnikiem ważnych enzymów (składników aktywnych) i ma działanie przeciwzapalne.

Fosfor
Zdecydowana większość fosforu występującego w organizmie występuje w szkielecie w połączeniu z wapniem i magnezem; pozostały fosfor jest rozprowadzany w mięśniach, mózgu, wątrobie i innych narządach. Jako kwas fosforowy (H PO ) fosfor ma ogromne znaczenie w metabolizmie energetycznym. Energia jest wytwarzana, magazynowana i wykorzystywana poprzez bogaty w energię fosforanowy „kwas adenozynotrifosforowy” (trifosforan), znany w skrócie jako „ATP”. Jest to jedyna forma, w której energia może zostać wykorzystana w organizmie. Aby magazynować energię, trzy cząsteczki kwasu fosforowego łączą się z cząsteczką „adenozyny”, usuwając wodę (H2O).

Magnez Jako fosforan magnezu bierze udział w tworzeniu kości. W ten sposób około 50% magnezu zawartego w organizmie jest związane w szkielecie. Pozostała część magnezu zlokalizowana jest w komórkach organizmu i tam pełni ważne zadania metaboliczne. Magnez aktywuje wszystkie enzymy biorące udział w metabolizmie energetycznym.

sód i chlor, najważniejsze zadania obu elementów w organizmie są niemal identyczne, dlatego należy je omówić łącznie. Większość jonów sodu i chloru znajduje się w płynie pozakomórkowym. Ich głównym zadaniem jest tam utrzymywanie pewnego tzw. „ciśnienia osmotycznego”.” (określone stężenie jonów). Potas, podczas gdy sód i chlorki zapewniają stałe „ciśnienie osmotyczne” w płynie zewnątrzkomórkowym, jon potasu K+ wraz z innymi jonami odpowiada za utrzymanie „ciśnienia osmotycznego” w komórkach (płynie wewnątrzkomórkowym).

Potasu Spełnia jednak w organizmie wiele innych ważnych zadań. Odpowiada częściowo za pobudliwość komórek mięśniowych i nerwów, aktywuje różne układy enzymów metabolicznych, jest niezbędna do biosyntezy białek ustrojowych i sprzyja magazynowaniu glikogenu (substancji rezerwowej) w wątrobie.

Ważne pierwiastki śladowe:
Eisenajon żelaza Fe2+ odgrywa bardzo ważną rolę jako składnik czerwonych krwinek. Związany z czerwonym barwnikiem krwi (hemoglobiną) odpowiada za transport tlenu z płuc przez krwioobieg do poszczególnych komórek organizmu, gdzie jest niezbędny do „spalenia” składników odżywczych. Produkt odpadowy, dwutlenek węgla (CO2), powstający podczas „spalania”, w drodze powrotnej transportowany jest z komórek do płuc, że tak powiem, za pomocą jonu żelaza.

Miedźjon miedzi (Cu2+) występuje w postaci białka miedzi (związanego z białkiem) w mięśniach, wątrobie i szkielecie. Miedź jest składnikiem niektórych enzymów i dlatego odpowiada za liczne procesy metaboliczne.

Cynk wchodzi w skład kości w postaci jonu Zn2. Wiąże się z białkami substancji podstawowej (osocza) komórek i jest zawarty w niektórych hormonach. Uważa się, że cynk odgrywa rolę w magazynowaniu insuliny (insulina jako hormon reguluje stężenie cukru we krwi). Wysokie stężenie cynku stwierdzono także w częściach oka: mówi się, że kompleksy cynkowo-białkowe biorą udział w procesach fotochemicznych zachodzących w siatkówce. Wreszcie cynk aktywuje wiele enzymów.

Kobalt (Co2+) jest składnikiem witaminy B12 (cyjanokobalaminy) i dlatego odgrywa ważną rolę w tworzeniu czerwonych krwinek i metabolizmie białek.

Mangan występuje w postaci łatwo rozpuszczalnych kompleksów, np. związanych z białkami i występuje niemal we wszystkich narządach organizmu. Jako Mn2+–ponieważ bierze udział w wielu układach enzymatycznych. Odgrywa kluczową rolę w metabolizmie energetycznym poprzez transport bogatego w energię kwasu fosforowego.

molibden jest niezbędna do życia, ponieważ jest zawarta w niektórych enzymach. Zapotrzebowanie jest jednak niezwykle niskie. W przeciwieństwie do innych jonów metali, molibden nie jest wchłaniany ponownie jako kation Mo2+, ale jako anion (MoO4)2. W tej postaci jest dobrze wchłaniany, ale też szybko wydalany przez nerki.

Jodwiększość jodu zawartego w organizmie znajduje się w tarczycy. Z tego 99 procent pochodzi ze związków organicznych (hormonów tarczycy), a tylko 1 procent z wolnego jodku (J-). Jod jest przyjmowany w postaci jodku z pożywieniem. Bardzo szybko wchłania się w żołądku, koncentruje się w tarczycy i tam w ciągu kilku godzin przekształca się w hormony tarczycy: tyroksynę i trójjodotyroksynę. Związane z cząsteczką białka, tak zwanym koloidem tyreoglobuliny, hormony są magazynowane w tarczycy do czasu, aż w razie potrzeby zostaną uwolnione do krwi jako hormony. Około jedna trzecia jodu zawartego w rozkładanych hormonach jest ponownie wykorzystywana do syntezy nowych hormonów.

Peter Klaus – Klaus Gritsteinwerke

Reklama:

Kupują produkty tutaj…(kliknij)